Bir kaç yÄąl Ãķnce Decentraland (MANA), Sand, Ceek, Bloktopia (Blok), Atlas, Raca, Horizon Worlds (Meta) gibi hem sosyal etkileÅim hem de oyun tabanlÄą Metaverse projeleri birbiri ardÄąna sahneye Ã§ÄąkÄąp çok yÞksek bir kullanÄącÄą ve alÄącÄą ilgisine sahip olmuÅlardÄą. TÄąpkÄą geçen senenin son aylarÄąnda Generative AI adlÄą yapay zeka sektÃķrÞnÞn halka hitap eden kesiminin yaptÄąÄÄą gibi.
Ancak bir sÞredir kripto dÞnyasÄąnÄąn uzun sÞren kÄąÅ dÃķneminde bu projelerin bir çoÄu ya kapandÄą, ya sessizliÄe gÃķmÞldÞ ya da aralarÄąndan bazÄąlarÄą yatÄąrÄąm yapmaya devam edip kendilerini geliÅtirdiler. Bir Åaka - meme koin olarak sahneye Ã§ÄąkÄąp sonra çok ciddi bir metaverse projesine dÃķnÞÅen Shibaverse bunlardan bir tanesi mesela.
BazÄą analistlerin "metaverse projeleri ÃķldÞ" gibilerinden yaptÄąÄÄą analizlerin aslÄą astarÄą var mÄą biraz araÅtÄąrdÄąm.
BulgularÄąm ÅÃķyle;
ðđEkim 2022 itibariyle Mashable Meta (Facebook) Horizon Worlds'Þn 200.000'den az kullanÄącÄąsÄą olduÄunu, Business Insider ise en iyi finanse edilen Metaverse ÞrÞnlerinden biri olan Decentraland'in 1,3 milyar dolarlÄąk ekosisteminde yalnÄązca 38 civarÄąnda gÞnlÞk aktif kullanÄącÄąsÄą olduÄunu bildirdi.
ðļÄ°lk metaverse ÞrÞnlerinin sÃķnÞk gerçeklikleri maalesef insan hayal gÞcÞnÞ yakalayamadÄą. YatÄąrÄąmlar ve kamu ilgisi, yeni teknoloji harikasÄą Þretken yapay zekanÄąn daha ilgi çekici ve dolayÄąsÄąyla potansiyel olarak daha kÃĒrlÄą olduÄunu kanÄątlamasÄąyla hÄązla bu sulardan uzaklaÅtÄąlar.
ðđMetaverse projeleri, teknik sÄąnÄąrlamalar, kÃķtÞ kullanÄącÄą deneyimi, yÞksek giriÅ maliyeti, Þretken yapay zekanÄąn yÞkseliÅi ve gizlilik endiÅeleri nedeniyle baÅarÄąsÄąz oldu.
Ancak;
Metaverse projelerinin henÞz ÃķlmediÄi, aksine geliÅmekte olduÄu ve birçok kiÅinin geleceÄin potansiyel gerçekliÄi olarak hayalini kurduÄu bir zemin hala var. Bunu destekleyen bazÄą noktalar Åunlar:
ðđTeknolojik Ä°lerleme: Metaverse endÞstrisi, Generative AI ve avatarlarÄąn kiÅiselleÅtirilmesi gibi yeni teknolojileri benimseyerek daha gerçekçi ve sÞrÞkleyici deneyimler yaratmak için aktif olarak geliÅiyor.
ðļKullanÄącÄą KatÄąlÄąmÄą: PARIZ metaverse gibi giriÅimler Åimdilerde biraz sessizliÄe gÃķmÞlse de, kullanÄącÄąlarÄąn marka maÄazalarÄąnda eÄlenceli alÄąÅveriÅ deneyimleri yaÅayabilecekleri ve dijital ÞrÞnleri satÄąn aldÄąklarÄąnda fiziksel ÞrÞnleri de talep edebilecekleri moda odaklÄą metaverse projeleri Ãķne Ã§ÄąkÄąyor. AylÄąk kullanÄącÄą sayÄąsÄą Sand ve Decentraland projelerini çok kÄąsa sÞrede sollamÄąÅtÄą.
ðđDonanÄąm EriÅilebilirliÄi: Sanal gerçeklik ve artÄąrÄąlmÄąÅ gerçeklik teknolojileri Ãķnemli ÃķlçÞde geliÅerek sÞrÞkleyici deneyimleri genel halk için daha eriÅilebilir hale getirmiÅtir.
Oculus Quest, Apple Vision Pro gibi VR baÅlÄąklarÄą popÞlerlik kazandÄą ve oyun oynamak, sosyalleÅmek ve hatta iÅ uygulamalarÄą için kullanÄąlÄąyor.
AR/VR gÃķzlÞkleri gibi donanÄąmlarÄąn maliyetini dÞÅÞrmek ve daha kullanÄąÅlÄą hale getirmek için yeni oyuncular pazara girmeye baÅladÄą. Yapay zeka, yaratÄącÄąlarÄąn ekonomisini inÅa etmek ve para kazanmak için kullanÄąlÄąyor
ðļPazar Potansiyeli: AppleâÄąn yeni AR/VR baÅlÄąklarÄą Þzerine çalÄąÅtÄąÄÄą ve Epic Games CEOâsu Tim Sweeneyânin Fortnite, Minecraft, Roblox, PUBG Mobile, Sandbox ve VRChatâte aylÄąk aktif 600 milyon kullanÄącÄąya hitap ettiÄi haberleri, metaverse pazarÄąnÄąn geleceÄi hakkÄąnda ipuçlarÄą veriyor.
ðŊÃzetle: Metaverseâin tam potansiyeline henÞz ulaÅmadÄąÄÄą, geleceÄinin Åimdilik belirsiz olduÄu, ancak vazgeçmeyen erken yatÄąrÄąmcÄąlarÄą gelecekteki insan etkileÅimi, ticareti ve eÄlencesi için olanaklar sunan bir altyapÄą inÅa etmeye devam edecek gibi duruyor.